ÖZET

Amaç:

İnme önemli bir sağlık problemidir. Bireylerin yaşam kalitesinin bozulmasına sebep olmaktadır. Bireyin, yaşam kalitesinin öğrenilmesi bakımın ve tedavinin planlanması açısından gereklidir. Öz etkililik de yaşam kalitesine etkisi olan önemli bir kavramdır ve birbirlerini olumlu ya da olumsuz anlamda etkilemektedirler. Bu çalışmanın amacı inmeli bireylerde öz etkililik ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesidir.

Sonuç:

Yaşam kalitesi ve öz etkililik düzeylerinin birlikte değerlendirilmesi; bireylerin tedavi ve bakım ihtiyaçlarının belirlenmesinde önemli katkılar sağlamaktadir. Bu nedenle hemşireler bu noktada önemli bir rol oynamaktadır. İnme hastalarının bakımı ve rehabilitasyonu planlanırken yaşam kalitesi ve öz etkililik düzeyleri dikkate alınmalıdır.

Bulgular:

Bireylerin İÖYKÖ ile KHÖEÖ puan ortalamaları arasında pozitif yönlü çok güçlü ilişki olduğu saptanmıştır. Erkeklerin kadınlara, evli olanların olmayanlara göre yaşam kalitesi ve öz etkililik düzeyleri her iki ölçek puan ortalamasında istatiksel olarak anlamlı oranda yüksektir. Çalışmamızda yüksek öz etkililik düzeyinin yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Bu nedenle inme hastalarının hastalık yönetimi planırken bu iki kavramın birlikte değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktayız.

Yöntem:

Çalışma kesitsel nitelikte bir araştırmadır. Türkiye’nin batısındaki bir devlet hastanesinin nöroloji polikliniğinde Mart-Eylül 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir Araştırmanın örneklemini 170 birey oluşturmuştur. Kullanılan veri toplama araçları: “Sosyo-demografik özelliklere ilişkin bilgi formu”, “inmeye özgü yaşam kalitesi ölçeği (İÖYKÖ)” ve “kronik hastalıklarda öz etkililik ölçeğidir (KHÖEÖ)”. İkili gruplar arası karşılaştırmalarda Mann-Whitney U testi, sürekli değişkenler arasındaki ilişki için Spearman’s korelasyon testi kullanılmıştır.